December en januari zijn de feestmaanden bij uitstek. Maar het is ook een periode vol met brandgevaar, en bijgevolg jammer genoeg ook veel ongelukken. En dat weten ze bij Netwerk Brandweer maar al te goed: zo waren er tijdens het eindejaar van 2021 tientallen interventies per brandweerzone, en moest de brandweer uitrukken voor ongevallen met kaarsen, vuurwerk, kerstlichtjes of fonduestellen. Om iedereen bewust te maken van die gevaren, lanceren Netwerk Brandweer, het agentschap Wonen-Vlaanderen en bevoegd minister van Wonen Matthias Diependaele een opvallend filmpje tijdens de eindejaarsfeesten, met bijbehorende tips.

Gezellig kerstmis of het nieuwe jaar vieren, in familiale sfeer, wie kijkt er niet naar uit. Maar, zo’n feestelijke avond kan al snel ontaarden in een ramp. Netwerk Brandweer, Wonen Vlaanderen en Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele geven daarom op de vooravond van de feestdagen verschillende tips om veilig te feesten. Maar onze brandweerlieden zelf lieten zich verleiden tot een herwerkte versie van Stille Nacht, om de problematiek op een ludieke manier onder de aandacht te brengen. 

Meer aandacht voor brandveiligheid

In 2021 bezocht Matthias Diependaele, op de Dag van de Brandweer, de brandweerschool Paulo. Die eerste samenwerking leidde tot een structureel overleg tussen het Netwerk Brandweer en de minister, om meer gezamenlijke acties op te zetten rond brandveiligheid. Matthias Diependaele: “We kunnen niet genoeg sensibiliseren wanneer het gaat om brandveiligheid. De cijfers blijven ook aanzienlijk hoog, zo telden we in 2021 jammer genoeg nog steeds 49 dodelijke slachtoffers bij woningbranden. Elke woningbrand is er één teveel. De eindejaarsperiode is er één van tradities, waarden en goed feesten in familiale kring. Maar spijtig genoeg loopt het soms fout. Daarom willen we de aandacht vestigen op de mogelijke brandgevaren in deze feestperiode.”

Wanneer we de cijfers bekijken van slachtoffers bij fatale woningbranden, blijven deze stabiel de voorbije 5 jaar. Terwijl de woonkwaliteitsnormen steeds verstrengen, en steeds meer en meer rookmelders ingeburgerd geraken, stellen we jammer genoeg geen dalende trend vast. In 2020 telden we uitzonderlijk meer slachtoffers, dit was in volle corona periode waarbij mensen meer thuis verbleven.

December is een zwarte maand

Versieringen, kaarsen, fondue en gourmet-toestellen, een kerstboom, wie heeft of gebruikt ze niet tijdens de eindejaarsfeesten. De laatste jaren kwamen daar ook de vuurkorven bij. En er is ook het oud op nieuw vuurwerk, dat na 3 relatief rustige jaren (verbod, en minder samenscholing wegens corona) op sommige plaatsen opnieuw toegelaten is.

Minister Diependaele: “We stellen vast dat december de maand is met de meeste interventies door de Brandweer, en ook de meest fatale slachtoffers telt bij woningbranden. Elk eindejaar moeten er tientallen interventies gebeuren per brandweerzone. Dat aantal verschilt per provincie, zo hebben we meer vuurwerkincidenten in Antwerpen en de noordelijke gemeenten die grenzen aan Nederland, wegens meer vuurwerk traditie. Ook in Brussel gebeuren er een pak meer interventies als bv de zones in West- en Oost-Vlaanderen.”

Maar de incidenten worden zeker niet alleen door vuurwerk veroorzaakt. Arne Dewaet, woordvoerder Netwerk Brandweer: Er gebeuren ook veel ongelukken met omvallende kaarsen, kerstbomen die vuur vatten, wonden na gourmetten, ontploffend feestvuurwerk in onveilige omstandigheden enz. Dat zorgt dan voor personen met brandwonden, of nog erger, een brand zelf, allemaal incidenten die extra druk leggen op de al fel bevraagde spoeddiensten in de eindejaarsperiode. Elk incident is er één teveel, kerst en nieuw moet iedereen veilig kunnen feesten, daarom vragen we dan ook aan elke burger om extra voorzichtig te zijn.”

Om ongelukken te vermijden, geven we nu een lijst van tips mee: 

• Goede versiering is moeilijk ontvlambaar. Het Europese CE-keurmerk geeft aan dat de versiering kwalitatief en veilig is.
• Hang versieringen op met ijzerdraad, dan valt het bij brand niet snel naar beneden.
• Koppel geen verlengsnoeren aan elkaar en gebruik deugdelijke stekkerdozen.
• Plaats een kerstboom niet op korte afstand van een nooduitgang, en schakel de kerstboomverlichting altijd uit wanneer je weggaat of gaat slapen.
• Kies bij een natuurlijke kerstboom voor een boom met wortel en geef deze dagelijks water. Een natuurlijke boom die vocht kan vasthouden is minder brandbaar.
• Houd bij het fonduen een passend deksel bij de hand.
• Let op het gevaar van losse kledingstukken bij gourmet/fondue, wanneer je bv iets wil doorgeven.
• Vuurkorf: Hou altijd een brandblusser, emmer water of zand bij de hand. Dek een nog brandende vuurkorf na gebruik altijd af met zand.
• Plaats kaarsen niet in de buurt van een warmtebron zodat ze niet week worden.
• En last nut bot least: Hou kinderen en huisdieren uit de buurt van vuurkorven, en fondue- en gourmetstellen.

Stille nacht, wij zijn van wacht

We willen de problematiek echter ook op een andere, meer ludieke manier onder de aandacht brengen. Neem een brandweerkazerne, verplaats enkele interventievoertuigen en klap in je handen: ziedaar de perfecte galm om te repeteren voor een prachtig kerstlied. Maar wel één met een opvallende tekst én gezongen door echte brandweerlieden. Voor deze campagne werden er niet alleen zingende brandweermannen en -vrouwen uit het ganse land verzameld, ook de tekst van het lied werd aangepast. Het resultaat? Een versie van ‘Stille Nacht’ met strofen die niet gaan over een heerlijke rustige kerstavond, maar over de gevaren van struikelende katten, brandende nepbaarden en kortsluiting in je kerstboomlichtjes. 

Live op de kerstmarkt

Na flink wat oefenen, trok het brandweerkoor naar de Leuvense kerstmarkt om er een verrassingsoptreden te geven. Met 30 kloeke stemmen die stuk voor stuk uitgedost waren in volle interventiekledij, bracht het brandweerkoor een overtuigende live versie van het lied. Het opvallende optreden en de enthousiaste reacties van voorbijgangers zijn hieronder te bekijken. 

Powered by Froala Editor